احیاگر معروف

حضور و سخنرانی رهبر انقلاب در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر امروز (چهارشنبه) در اجتماع عظیم زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی در رواق امام خمینی و صحن‌های اطراف حرم، با اشاره به استحکام و نشاط انقلاب در چهل‌سالگی و خنثی شدن نقشه‌ی شوم آمریکایی‌ها برای منطقه، به تبیین چرایی، الزامات و راه‌های تحقق شعار سال یعنی حمایت از کالای ایرانی پرداختند و با تأکید بر «قابل حل بودن همه‌ی مشکلات با نگاه به داخل» و نیز ضرورت توجه و به‌کارگیری هرچه بیشتر جوانان در میدان‌های مختلف از جمله عرصه‌های مدیریتی، افزودند: نسل جوان و پرافتخار این سرزمین، پرچم استقلال، عزت، عظمت و شرافت ایران را بلندتر از هر زمان دیگر به اهتزاز درخواهد آورد.

رهبر انقلاب اسلامی در ابتدای سخنان خود با تبریک حلول سال نو و عید نوروز به ملت ایران و همچنین تسلیت شهادت حضرت امام هادی علیه‌السلام، ابراز امیدواری کردند هم‌زمانی سال نو با شهادت آن حضرت، زمینه‌ساز برخورداری بیش از پیش ملت ایران از هدایت الهی باشد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بخش اول سخنان خود را به بررسی اجمالی کارنامه‌ی چهل‌ساله‌ی جمهوری اسلامی ایران در زمینه‌ی شعارها، ارزش‌ها و اصول بنیادین و همچنین ارزیابی عملکرد و کارنامه‌ی اجرایی مسئولان، اختصاص دادند.

ایشان در زمینه‌ی حفظ ارزش‌ها و مبانی و نیز پیگیری اهداف انقلاب، گفتند: ملت ایران در این زمینه، امتحان خوبی پس داده و توانسته است شعارهای اصلی انقلاب را به همان استحکام و نشاط اولیه تا به امروز حفظ کند.

رهبر انقلاب، «استقلال و آزادی، مردم‌سالاری، اعتماد به نفس و خودباوری ملی، عدالت، و تحقق احکام دین و شریعت» را اصول بنیادین انقلاب برشمردند و افزودند: درخصوص «استقلال» که درواقع واکنش ملت ایران به ۲۰۰ سال سلطه‌ی بیگانگان بوده است، باید گفت: کشور از استقلال واقعی برخوردار است و امروز هیچ کشوری به اندازه‌ی ایران مستقل نیست و تنها ملتی که آراء او تحت تأثیر هیچ قدرتی قرار نمی‌گیرد، ملت بزرگ ایران است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره‌ی «آزادی» نیز به‌عنوان یکی از شعارهای اصلی انقلاب گفتند: برخی افراد بی‌انصاف با سوء استفاده از آزادی، می‌گویند در کشور آزادی نیست و بیگانگان هم در تبلیغات خود آن را بازتاب می‌دهند درحالی‌که در کشور آزادی فکر، آزادی بیان و آزادی انتخاب وجود دارد.

ایشان خاطرنشان کردند: امروز هیچ‌کس در جمهوری اسلامی، به‌دلیل مخالف بودن فکر و نظرش با حکومت، تحت تعقیب و فشار قرار نمی‌گیرد و بنا هم بر چنین کاری نیست اما آزادی در جمهوری اسلامی، همانند سایر نقاط دنیا، چارچوب دارد.

رهبر انقلاب اسلامی در تبیین این موضوع تأکید کردند: چارچوب آزادی در جمهوری اسلامی، «قانون اساسی و قوانین کشور» است که همه‌ی این قوانین نیز الهام‌گرفته از شریعت هستند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، «مردم‌سالاری» را یکی دیگر از اصول بنیادین نظام جمهوری اسلامی دانستند و گفتند: در چهل سال گذشته، تقریباً در هر یک یا دو سال انتخابات برگزار شده است و مردم آزادانه و با شور و شوق شرکت کرده‌اند که ثمره‌ی آن هم روی کار آمدن دولت‌هایی با گرایش‌های مختلف سیاسی در چهار دهه‌ی اخیر بوده است.

ایشان، از «خودباوری و اعتماد به نفس ملی» به‌عنوان یکی دیگر از شعارهای محقق‌شده‌ی انقلاب نام بردند و با اشاره به موضوع «عدالت» افزودند: چند هفته قبل درخصوص عدالت مطالبی را بیان کردم که بدخواهان به‌گونه‌ای القاء کردند که گویا جمهوری اسلامی در زمینه‌ی عدالت هیچ کاری نکرده درحالی‌که در باب عدالت کارهای بسیار خوبی انجام گرفته اما سطح توقع نظام اسلامی درخصوص عدالت بسیار فراتر از وضع کنونی است.

رهبر انقلاب اسلامی در این خصوص دو آمار جهانی را بیان کردند و گفتند: بر اساس آمار مراکز بین‌المللی، ضریب جینی که نشان‌دهنده‌ی فاصله‌ی طبقاتی در جامعه است، قبل از انقلاب، بالای پنجاه بود درحالی‌که در سال ۹۴ به عدد ۳۸ رسیده است. همچنین بر اساس آمار دیگری، قبل از انقلاب قشر فقیرِ مطلق در کشور، ۴۶ درصد بود درحالی‌که در سال ۹۳، این عدد به ۹.۵ درصد رسیده است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره‌ی «اجرای دین و شریعت» نیز خاطرنشان کردند: به برکت شورای نگهبان، این موضوع در چهل سال گذشته در قوانین محقق شده است و به همین دلیل، همه‌ی قدرت‌های مستکبر با شورای نگهبان مخالفند.

ایشان درخصوص کارنامه و عملکرد اجرایی مسئولان نیز گفتند: در چهل سال گذشته، عملکرد مسئولان در تأمین امنیت و ثبات، علم و فناوری، زیرساخت‌ها (همچون راه‌های ارتباطی، ساخت سدها، نیروگاه‌ها و بنادر) صادرات غیرنفتی، سرانه‌ی ناخالص ملی و توسعه‌ی اجتماعی، بسیار خوب بوده است و آمارهای خرسندکننده‌ای وجود دارد اما دشمنان تلاش دارند در تبلیغات خود این واقعیات را کتمان کنند تا دل‌های مردم نسبت به انقلاب و نظام، بدبین شود.

بخش بعدی سخنان رهبر انقلاب اسلامی درخصوص ضرورت و چگونگی استفاده‌ی بهتر از استعدادها و ظرفیت‌های فراوان طبیعی و انسانی برای پیشرفت ایران بود.

«جوانان تحصیل‌کرده و کوشا» اولین ظرفیتی بود که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به آن اشاره کردند.
ایشان با اشاره به ۲۳ برابر شدن جمعیت دانشجویی نسبت به قبل از انقلاب، و همچنین وجود جوانان فعال و نقش‌آفرین در حوزه‌های علمیه و سایر میادین علمی، صنعتی، فرهنگی و تربیتی، افزودند: متأسفانه از این جوانان به‌درستی استفاده نشده و نمی‌شود و به همین علت نیز اصرار دارم که جوانان در هر جای ممکن، خودشان به کار و تأسیس و ابتکار، اقدام کنند.

ایشان توصیه به فعالیت‌های «آتش‌به‌اختیار» را منحصر به فعالیت‌های فرهنگی ندانستند و گفتند: جوانان عزیز در همه‌ی زمینه‌های مورد نیاز برای پیشرفت کشور می‌توانند کار و نقش‌آفرینی کنند. البته مسئولان باید یک برنامه‌ریزی جامع درخصوص جوانان انجام دهند.

رهبر انقلاب اسلامی، «موج جمعیتی» را امکان مهم دیگری برای ایران دانستند و با انتقاد از مخالفان افزایش جمعیت کشور، گفتند: حتماً باید سیاست تکثیر نسل دنبال و انجام شود.

ایشان مشکلات غربی‌ها را از اجرای سیاست «تحدید نسل» یادآور شدند و افزودند: ثمره‌ی این سیاست در کشورهای اسلامی نیز محروم شدن کشورها از جمعیت جوان است، درحالی‌که نیروی انسانی واردکردنی نیست و کشور باید بتواند نیاز فردای خود را به جوانان فعال و کارآمد تأمین کند.

«مزیت‌های جغرافیایی» و «منابع طبیعی ارزشمند» از جمله وسعت سرزمینی، همجواری آب‌های آزاد، همسایگی با ۱۵ کشور و قرار داشتن در نقطه‌ی اتصال شرق به غرب و شمال به جنوب از دیگر نقاط قوت کشور بود که رهبر انقلاب اسلامی به آن‌ها اشاره کردند.

ایشان گفتند: ایران عزیز از لحاظ مجموع منابع نفت و گاز در دنیا اول است، البته اکنون این منابع بدون ارزش افزوده به خارج فروخته می‌شود اما این حجم از منابع امکان مهمی است و دشمنان نیز به همین دلیل همواره به‌دنبال تسلط بر ایران هستند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در یک جمع‌بندی از امکانات و ظرفیت‌های کشور، تأکید کردند: اگر این ظرفیت‌های فراوان با ابتکار و حضور جوانان و مدیران فعال و کوشا در عرصه همراه شود، اقتصاد ایران جزو ۱۲ اقتصاد اول پیشرفته‌ی دنیا خواهد شد.

ایشان سپس به تبیین علل و موانع استفاده نشدن کامل ظرفیت‌ها پرداختند.
اولین مانع مورد اشاره‌ی رهبر انقلاب، «باور نداشتن یا اهمیت ندادن برخی مسئولان در دولت‌های مختلف به ظرفیت‌های کشور» بود.

ایشان با اشاره به پیشرفت‌های خیره‌کننده‌ی جوانان در صنایع و فناوری‌های نوین، افزودند: روزی که صنعت هسته‌ای آغاز به کار کرد، حتی برخی از دانشمندان نسل قدیمی منکر توانایی جوانان دست‌اندرکار این صنعت بودند، اما روزی که صنعت هسته‌ای به اوج رسید، همان افراد اعتراف کردند که جوانان ایرانی خواستند و توانستند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مهم‌ترین چالش کشور را چالش ذهنی و ناآگاهی افکار عمومی و برخی مسئولان از ثروت انسانی و طبیعی ایران دانستند و گفتند: دشمن از همین بی‌اطلاعی استفاده و این‌گونه القا می‌کند که ایرانی «نمی‌تواند» و ایران، منابع کافی در اختیار ندارد ولی من در مقابل اصرار دارم که «ما می‌توانیم» و ایران از امکانات فراوانی برخوردار است.

ایشان تأکید کردند: مسئولان باید به قدرت و توانایی جوانان ایمان بیاورند و جوانان نیز باید کار را با ابتکار و بدون خستگی دنبال کنند و از برخی قدرنشناسی‌ها دلسرد نشوند.

رهبر انقلاب اسلامی مانع دیگر پیشرفت کشور را «کم‌کاری» و «تنبلی» برخی مسئولان برشمردند و گفتند: اقتضای کشور، کار بی‌وقفه و پرتوان است، بنابراین مسئولان بر تلاش‌هایشان بیفزایند.

«اعتماد به نسخه‌ی بیگانه» مانع دیگری بود که رهبر انقلاب اسلامی به آن اشاره کردند و گفتند: مردم در مقابل بیگانگان منفعل نیستند اما برخی مسئولان به نسخه‌ی بیگانه اعتماد بیشتری دارند تا نسخه‌ی داخلی.

ایشان «عمل کردن به سیاست‌های بانک جهانی، سیاست تعدیل اقتصادی و برخی معاهدات بین‌المللی» و در مقابل «بی‌توجهی به درون‌زایی و اقتصاد مقاومتی» را مانعی دیگر برای پیشرفت کشور دانستند و گفتند: درون‌زایی یعنی تولید ثروت به‌واسطه‌ی فعالیت‌های درونی کشور نه چشم دوختن به دست بیگانه.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: در طول سال‌های گذشته دولت‌های گوناگون درصدد گرفتن وام از بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول بودند اما بنده اجازه ندادم زیرا از بیگانه طلب کردن و متعهد شدن به آن، خطایی بزرگ است؛ البته درون‌زایی به معنای بستن درهای کشور نیست، بلکه اقتصاد باید درون‌زا و برون‌گرا باشد.

ایشان «قیبله‌گرایی سیاسی و جناحی» را یک گرفتاری و از دیگر موانع پیشرفت خواندند و گفتند: کار خوب را هر کسی انجام داد باید آن را در مقام مدیریت و تصمیم‌گیری ترویج کرد و کنار گذاشتن یک کار خوب، به علت انجام دادن آن از طرف جناح مقابل، خطاست.

«نبود مبارزه‌ی جدی با فساد» مانع دیگر پیشرفت کشور بود که رهبر انقلاب اسلامی به آن اشاره کردند.
ایشان درعین‌حال افزودند: فساد در سطحی که امروز گفته و تبلیغ می‌شود، وجود ندارد و اکثر مدیران کشور افرادی مؤمن و پاکدست هستند اما کمترین فساد نیز مضر و نیازمند مبارزه‌ی جدی است و نباید پس از تأکید بر مبارزه با فساد، مدتی سروصدا و سپس کار رها شود.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای از «متکی بودن کشور به نفت» به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین موانع پیشرفت یاد کردند و با تأکید بر اینکه باید ایران را از «اقتصاد نفتی» خلاص کنیم، افزودند: باید اقتصاد کشور را به‌گونه‌ای از نفت مستقل کنیم که اختیار نفت در دست ما باشد، نه اختیار ما در دست نفت. نباید اجازه دهیم دشمنان با سوء استفاده از این حربه و با اعمال تحریم و سیاست‌هایی همچون کاهش قیمت نفت، کار را دشوار کنند.

وجود برخی عیوب اساسی در سبک زندگی مردم از جمله «اسراف، مصرف‌گرایی، رفاه‌طلبی افراطی و اشرافی‌گری» و همچنین «مصرف جنس خارجی» موانع بعدی مورد اشاره‌ی رهبر انقلاب اسلامی در زمینه‌ی پیشرفت ملت ایران بود.

ایشان تأکید کردند: همه باید بر اقتصاد ملی و مصرف جنس داخلی تعصب داشته باشند و اگر جوانان همان‌قدر که در فوتبال و طرفداری از آبی و قرمز یا برخی باشگاه‌های خارجی تعصب دارند، بر اقتصاد داخلی و استفاده از تولید ملی نیز متعصب باشند، اقتصاد کشور اصلاح خواهد شد.

رهبر انقلاب اسلامی در بخش دیگری از سخنانشان به تبیین اهمیت، الزامات و راه‌های تحقق شعار سال جدید یعنی «حمایت از کالای ایرانی» پرداختند.

ایشان در مقدمه‌ی این بحث با ردّ دیدگاهی که معتقد است تعیین شعار سال به علت عمل نکردن مسئولان، بی‌فایده است، افزودند: مطرح کردن شعارهای سالانه با دو هدفِ: «جهت دادن به سیاست‌های اجرایی و عملکردی مسئولان حکومتی» و «توجه دادن افکار عمومی به مسائل و نیازهای مهم کشور» صورت می‌گیرد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای خاطرنشان کردند: البته مسئولان نیز در حد توان، کار و تلاش می‌کنند که البته اگر این تلاش‌ها بیشتر شود، نتایج بهتری در پی خواهد داشت.

رهبر انقلاب اسلامی، کالای ایرانی را از این جهت که «محصول نهایی برنامه‌ریزی، سرمایه‌گذاری و کار و ابتکار قشرهای مختلف مردم و مسئولان است»، با عظمت و مهم خواندند و افزودند: فعالان اقتصادی و تولیدگران با «سرمایه‌گذاری»، مسئولان با «برنامه‌ریزی»، جوانان با «دانش و طراحی» و کارگران با «کار و تلاش»، محصولی به جامعه ارائه می‌کنند که مردم نیز علاوه بر نقش‌آفرینی در تولید، باید با تعصب و غیرت و خرید و مصرف کالای ایرانی از محصول نهایی این زنجیره‌ی کار و تلاش حمایت کنند.

رهبر انقلاب اسلامی در زمینه‌ی چگونگی حمایت از کالای ایرانی نیز نکاتی کاربردی بیان کردند؛ «برنامه‌ریزی برای افزایش تولید»، «ارتقای کیفیت کالاها»، «انطباق با نیازهای روز و سلایق مردم»، «ارزان تمام شدن و رقابت‌پذیر کردن کالاهای ایرانی با اجناس خارجی» از جمله‌ی این نکات بود.

ایشان «بازاریابی صادراتی» را از دیگر راه‌های حمایت از کالای ایرانی برشمردند و با اشاره به وظایف سنگین وزارت خارجه، مسئولان بازرگانی و فعالان اقتصادی، افزودند: اگر بتوانیم ۲۰ درصد نیاز بازارهای ۱۵ همسایه‌ی ایران را با کالای مرغوب ایرانی تأمین کنیم، در ایجاد اشتغال و افزایش ثروت ملی گام‌های مهمی برداشته‌ایم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای پس از تبیین چرایی و راه‌های حمایت از کالای ایرانی به موضوع الزامات و زمینه‌های تحقق شعار سال پرداختند.

«اقدام دولت در مدیریت جدی واردات» -چه واردات دولتی و چه واردات بخش خصوصی- و «خودداری کامل از واردات اجناسی که در داخل تولید می‌شوند یا قابل تولید هستند» اولین تأکید رهبر انقلاب در این بحث بود.

ایشان تأثیر مخرب واردات بر تولید را کاملاً اساسی خواندند و افزودند: جنس خارجی مثل سیل وارد می‌شود و آن‌وقت از بیکاری هم انتقاد می‌کنیم!

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای «مبارزه‌ی جدی با قاچاق» را دومین الزام جدی حمایت از کالای ایرانی دانستند و افزودند: مردم هم باید متعصبانه از خرید و مصرف جنس قاچاق خودداری کنند تا قاچاق برای کسی به‌صرفه نباشد.

ایشان با توصیه‌ی مؤکد به سرمایه‌گذاری فعالان اقتصادی در امر تولید، افزودند: این سرمایه‌گذاری ضمن اینکه سود هم به‌دنبال دارد، اگر با نیت خالص و برای پیشرفت کشور انجام شود، عبادت نیز محسوب می‌شود.

جمع‌بندی رهبر انقلاب اسلامی در بخش شعار سال این جمله بود: «ما مسئولان، فعالان اقتصادی، فروشندگان و مصرف‌کنندگان، همه و همه با تعصب و غیرت به‌دنبال حمایت از کالای ایرانی باشیم.»

رهبر انقلاب اسلامی در بخش پایانی سخنانشان به مسائل منطقه و خباثت آمریکایی‌ها اشاره کردند و گفتند: در سالی که گذشت، جمهوری اسلامی توانست پرچم عزت و اقتدار ملت ایران را در منطقه به اهتزاز درآورد و سهم مهمی در شکستن کمر تکفیری‌ها و برقراری امنیت، ایفا کند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی با این اقدام بزرگ خود، نقشه‌ی آمریکایی‌ها را در منطقه خنثی کرد، افزودند: اکنون قدرت‌های بین‌المللی که همواره در مسائل داخلی مناطق مختلف جهان دخالت می‌کنند، به جمهوری اسلامی معترضند و می‌گویند چرا ایران در مسائل منطقه دخالت می‌کند؛ که در پاسخ می‌گوییم این موضوع به شما ربطی ندارد.

ایشان با تأکید بر اینکه حضور جمهوری اسلامی ایران در برخی کشورهای منطقه، با خواست دولت‌ها و ملت‌ها انجام شده است، خاطرنشان کردند: ما نه زورگویی کردیم و نه دخالت در امور داخلی کشورها؛ کمک خواستند و ما کمک کردیم و این کمک را هم با انگیزه‌های منطقی و با محاسبات بسیار عاقلانه و نه از روی احساس انجام دادیم.

رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به طراحی آمریکایی‌ها برای منطقه، گفتند: آمریکایی‌ها به‌دنبال آن بودند که با به وجود آوردن گروه‌های «شریر، ظالم و هتاک» همچون داعش، ملت‌های منطقه را مشغول جنگ داخلی، و ذهن آن‌ها را از رژیم غاصب صهیونیستی دور کنند، ولی ما به توفیق الهی توانستیم این نقشه را خنثی کنیم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به ادعای آمریکایی‌ها مبنی بر نقش آن‌ها در سرکوب داعش، تأکید کردند: این ادعا دروغ است زیرا سیاست آمریکا، حفظ داعش و امثال آن است البته به‌گونه‌ای که آن‌ها در اختیار آمریکایی‌ها باشند.

ایشان با تأکید بر اینکه آمریکایی‌ها هیچ انگیزه‌ای برای از بین بردن داعش نداشتند، افزودند: علاوه بر این موضوع، آمریکا قادر به تأمین امنیت در منطقه نیست و نمونه‌ی بارز آن، حضور ۱۴ساله در افغانستان است که نه‌تنها هیچ امنیتی را برای مردم افغانستان به ارمغان نیاورده است، بلکه شرایط امنیتی را بدتر کرده است.

رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی، توانسته در منطقه امنیت را برقرار کند، گفتند: بعد از این هم همین‌گونه خواهد بود و بدون شک، آمریکا در مسائل منطقه به اهداف خود نخواهد رسید و جمهوری اسلامی ایران به فضل الهی تمام اهداف خود را در منطقه محقق خواهد کرد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پایان و در جمع‌بندی سخنانشان به پنج نکته‌ی مهم اشاره کردند.
۱. در کشور هیچ مشکل غیر قابل حلی وجود ندارد و کلید حل مشکلات نیز در دست مسئولان و ملت ایران است و نه در دست بیگانگان.
۲. انقلاب اسلامی با قدرت و نشاط و با حفظ شعارها و اصول بنیادین به پیش می‌رود و چهل‌سالگی انقلاب، دوران پختگی و نشاط آن است و نه دوران پیری و عقب‌گرد.
۳. جوانان، سرمایه‌ی ارزشمند و امید کشور هستند و در میدان‌های مهمی همچون صنایع برتر، فرهنگ و هنر، نظامی‌گری و فرماندهی و مدیریت حضور دارند که در مدیریت‌ها باید بیشتر از این سرمایه‌ی ارزشمند استفاده شود.
۴. با وجود امید واهی دشمن به روی‌گردانی نسل سوم و چهارم از انقلاب، گرایش و پایبندی این دو نسل، بسیار عمیق است و اگر از نسل اول بیشتر نباشد، کمتر نیست و
۵. دشمن، تلاش زیادی برای بزرگ‌نمایی بیش از حد مشکلات دارد اما همه‌ی این مشکلات به دست جوانان و با توفیق الهی قابل حل است و برای همین، دشمن به‌شدت از بالندگی نسل جوان، ناراحت و عصبانی است.

رهبر انقلاب اسلامی سخنان خود را با این فراز به پایان رساندند: «جوان‌های عزیز ایران، کشور را بهتر از آن چیزی که در ذهن نسل قبلی بود، خواهند ساخت و پرچم استقلال، عزت و عظمت و شرافت کشور را بلندتر از گذشته به اهتزاز درخواهند آورد.»

پیش از سخنان رهبر انقلاب اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی تولیت آستان قدس رضوی، گزارشی از فعالیت‌های آستان قدس در زمینه‌ی خدمات به محرومان و اقشار ضعیف در تسهیل زیارت، گسترش و توسعه‌ی مفهوم خدمت به آستان امام رضا علیه‌السلام، حضور گروه‌های جهادی در مناطق محروم، فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی و حمایت از هنر اسلامی و هنرمندان انقلابی بیان کرد.