احیاگر معروف

حریم من حجاب من در تفریح [بخش شش]

دریافت

تفریح یعنی بر هم زدن نظم روزمره زندگی و خط کشیدن بر روی عادت‌ها.

شاید همین باعث می‌شود که بعضی خانم‌ها موقع رفتن به پارک یا دریا و… روی عادت‌های لباس پوشیدن‌شان را هم خط می‌زنند و حجاب‌شان کمی تا قسمتی کم‌رنگ می‌شود.

انکار نمی‌شود کرد که داشتن حجاب کامل برای خانم‌ها دست و پاگیر است و مانع آزادی و تحرک در تفریح‌گاه‌ها می‌شود؛ اما زنانی هم هستند که رعایت باید و نبایدهای خدا را از هر چیزی در زندگی مهم‌تر می‌دانند و حاضر نمی‌شوند به خاطر یکی دو ساعت لذت بردن بیش‌تر، پا روی خط قرمزهایی که خداوند کشیده بگذارند.

پیشنهاد

به تفریح‌گاه‌های ویژه بانوان بروید.

به تفریح‌گاه‌های طبیعی بکر و خلوت بروید.

تفریحات بی‌نیاز از خودنمایی و اختلاط را انتخاب کنید

این هم دلیل

در قرآن مجید آمده است: وَلَا یضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیعْلَمَ مَا یخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِن.

و پاهای خود را به گونه‌ای به زمین نکوبند تا آنچه از زینت‌شان نهفته می‌دارند معلوم گردد.

سوره نور، آیه۳۱

منبع:مجله بنیانا

حریم من حجاب من در محل کار [بخش پنج]

دریافت

متأسفانه در برخی از سازمان‌ها و نهادهای دولتی یا غیردولتی زنان و مردان مجبورند در تمام ساعات اداری در یک اتاق یا در کنار هم مشغول به فعالیت شوند.
این اختلاط که با مبانی و ارزش‌های دینی و اسلامی تعارض دارد، باعث بروز و ظهور مشکلات و ناهنجاری‌های اجتماعی زیادی می‌شود، چون هرچند هم زن و مرد از درجه تقوای بالایی برخوردار باشند، باز شیطان در کمین چنین لحظه‌ها و موقعیت‌هایی است: نگاه‌های خیره‌کننده، وارسی حرکات و رفتارهای یکدیگر، فراهم شدن زمینه برای صحبت‌های غیرکاری و…

اما کسانی هم هستند که در چنین موقعیت‌هایی حواسشان به حفظ حریم‌ها هست. زنان و مردانی که رعایت اصل حریم در روابطشان با نامحرمان از ضروریات است. چون می‌دانند اگر حریم‌ها شکسته یا کمرنگ شوند، حیا و عفاف افرادِ ضعیف‌النفس مخدوش شده و احتمال لغزش و خطا از سوی آن‌ها افزایش پیدا میکند.

پیشنهاد

با همکار نامحرم وارد صحبت‌های غیرضروری نشوید.

مسائل خانوادگی‌تان را در محیط کار مطرح نکنید.

در ساعات غیر اداری با همکارانتان پیامک ردوبدل نکنید.

این هم دلیل

از پیامبر روایت شده است که:

اِشتَدَّ غَضَبُ اللّه عز و جل عَلَی امرأةٍ ذاتِ بَعلٍ مَلَأتْ عین‌ها مِن غَیرِ زوج‌ها أو غَیرِ ذِی مَحرَمٍ مِنها.

زن شوهر داری که چشمش را از مردی جز شوهر خود، یا نامحرمی پُر کند، خشم خداوند عز و جل بر او فزونی گیرد.

منبع:مجله بنیانا

زن هلندی تازه مسلمان شده در اربعین حسینی

منبع:روشنگری

پروژه عفاف ستیزی در دانشگاه (1)

دریافت
مدت زمان: 8 دقیقه 28 ثانیه

پروژه عفاف ستیزی در دانشگاه(2)

دریافت
مدت زمان: 8 دقیقه 46 ثانیه

پروژه عفاف ستیزی در دانشگاه(3)

دریافت
مدت زمان: 8 دقیقه 46 ثانیه

منبع:روشنگری

صیانت از عفاف و حجاب در ادارات دولتی

به گزارش عمارنامه، روز چهارشنبه 19 آبان ششمین جلسه‌ آسیب‌های اجتماعی که به عفاف و حجاب اختصاص داشت، با حضور تعدادی از معاونان دادستان، هادیانفر رئیس پلیس فتا، سردار ساجدی‌نیا فرمانده پلیس تهران، تعدادی از فرماندهان پلیس، نمایندگان وزارت‌خانه‌ها و سازمان‌های مرتبط با موضوع، به ریاست عباس جعفری دولت‌آبادی دادستان تهران برگزار شد و موضوع ماهواره و فضای مجازی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

صیانت از عفاف و حجاب در ادارات دولتی

دادستان تهران در خصوص آسیب‌های اجتماعی سه نکته شامل ضرورت انجام کارهای فوق‌العاده در مورد آسیب‌های اجتماعی، جلوگیری از انحراف سینما در حوزه‌های ارزش‌های دینی و انقلابی و لزوم رعایت عفاف و حجاب در دستگاه‌های دولتی را مورد تاکید قرار داد.

جعفری دولت‌آبادی در ارزیابی گزارش‌های ارائه شده توسط مسوولان در حوزه عفاف و حجاب، اظهار داشت: رعایت عفاف و حجاب در تمام دستگاه‌های اجرایی، دولتی و مراجع قضایی و عدم تبرج توسط بانوان کارمند در محیط کار الزامی است.

نکته‌ دیگری که مورد توجه دادستان تهران قرار گرفت، وضعیت و مشکلات کنونی در سینمای ایران بود.

وی با اعلام این که ممکن است عدول از ارزش‌های دینی و انقلابی در سینما به برخی برنامه‌های نهادهای فرهنگی از جمله صدا و سیما تسری پیدا کند، از سازمان مذکور خواست به این آسیب توجه نماید.

جعفری دولت‌آبادی تأکید کرد: امروزه آثار و پیامدهای آسیب‌های اجتماعی برخی خانواده‌ها را گرفتار نموده و اقدامات ایجابی، پیشگیرانه و حمایتی باید بیشتر مورد توجه مسؤولین کشور قرار گیرد.

دادستان تهران با خاطر نشان کردن این واقعیت که امروزه مهاجرت و حاشیه‌نشینی یکی از زمینه‌های ارتکاب جرم و افزایش آمار اقدامات مجرمانه است، اعلام کرد باید بخشی از درآمدها و بودجه‌های مصوب جهت ایجاد جاذبه و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها هزینه شود.

اهمیت برنامه ریزی در مورد جوانان

جعفری دولت‌آبادی مساله مهم دیگری که در مبارزه با آسیب‌های اجتماعی باید مورد توجه قرار گیرد، تمرکز روی امور جوانان و نوجوانان دانست و با اشاره به گزارش یکی از بازپرسان دادسرای اطفال مبنی بر این که معضل جوانان و جرایم ارتکابی توسط آن‌ها پیرامون سه محور اعتیاد، ترک تحصیل و مشروبات الکلی است، از پلیس و دستگاه‌های فرهنگی درخواست کرد با تمرکز بر روی مسایل نوجوانان و جوانان، مانع از بازگشت مجدد نوجوانان بزهکار به چرخه ارتکاب جرم شوند. وی خواستار تشکیل پلیس اطفال و آموزش مأمورین پلیس در مورد پرونده‌های مرتبط با این دادسرا شد.

وی کودکان و نوجوانانی که در کانون اصلاح و تربیت نگه‌داری می‌شوند و هم‌چنین پرونده‌های قضایی دادسرا و دادگاه اطفال را مصادیق مناسبی برای تشخیص علل آسیب‌های نوجوانان و جوانان و مهار مشکلات و آسیب‌های مرتبط با آنان دانست و در این راستا به برخی آسیب‌ها از جمله کاهش سن ازدواج، دوستان ناباب، وضعیت فضای مجازی، آثار منفی برخی فیلم‌های سینمایی، تفریحات غیرسالم و مشروبات الکلی اشاره نمود و افزود: تمرکز بر ازدواج و سیاست تحکیم خانواده و احیای پیام قرآن و اسلام در موضوع عفاف و حجاب، از جمله راهکارهای ایجابی است که باید مورد توجه دستگاه‌های فرهنگی به ویژه سازمان صدا و سیما قرار می‌گیرد.

دادستان تهران با اشاره به پیام قرآن کریم (سوره قصص - 25) در خصوص نحوه رفتار دختران شعیب مبنی بر منش حیا که می‌فرماید « فَجَاءتْهُ إِحْدَاهُمَا تَمْشِی عَلَى اسْتِحْیَاء»، احیای این پیام در جامعه را از وظایف صدا و سیما، وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات اسلامی و دیگر دستگاه‌های مرتبط با امور فرهنگی دانست که باید بر روی علل بزه‌کاری و انحراف جوانان بزهکار تحقیق نمایند و نتایج آن را به عنوان مبنایی برای تبلیغ پیام عفاف و حجاب در جامعه در دستور کار قرار دهند.

جرم بودن استفاده از تجهیزات ماهواره

جعفری در خصوص استفاده از تجهیزات دریافت از ماهواره به دو مطلب شامل اصل ماهواره و جمع‌آوری تجهیزات آن اشاره کرد و با انتقاد از اظهارات برخی مسوولان که با ارائه آمار شیوع ماهواره در جامعه، اقدامات مقابله‌ای با این معضل را نفی می‌نمایند، اظهار داشت: برخی مسوولان با ارائه آمارهایی به طور مثال این که 60 درصد مردم از ماهواره استفاده می‌کنند، در صدد نفی اقدامات پلیس و دادستانی در مقابله با ماهواره و جمع‌آوری تجهیزات آن می‌باشند. این در حالی است که خرید، فروش، نگه‌داری و هر اقدام دیگری بر روی تجهیزات دریافت از ماهواره، مطابق قانون ممنوعیت به کارگیری این تجهیزات جرم تلقی می‌شود و پلیس در اجرای وظیفه ذاتی خود مکلف به جمع‌آوری تجهیزات ماهواره است.

مسوولان نباید مانع انجام وظیفه مأمورین پلیس شوند

وی با تاکید بر این که توسعه‌ و شیوع استفاده از ماهواره در جامعه به معنای تجویز نگه‌داری آن نیست گفت مسوولان نباید مانع انجام وظیفه مأمورین پلیس در مبارزه با جمع‌آوری تجهیزات ماهواره شوند.

دادستان تهران خاطر نشان کرد که چنان‌چه وزارت ارشاد و سایر دانشگاه‌ها وظایف خود را در قبال شبکه‌های ماهواره‌ای معاند و کسانی که با این شبکه‌ها همکاری می‌نمایند انجام ندهند، از طریق مقتضی پیگیری و اقدام خواهد شد.

ممنوعیت تبلیغات فیلم‌ها و کالاهای ایرانی در شبکه‌های ماهواره‌ای معاند

جعفری دولت‌آبادی با اعلام این که تبلیغات فیلم‌ها و کالاهای ایرانی در شبکه‌های ماهواره‌ای معاند ممنوع است، اظهار داشت: مسوولان فرهنگی کشور باید دستورات قضایی دادستانی در این زمینه را اجرا نمایند.

ساجدی نیا فرمانده انتظامی تهران بزرگ نیز در خصوص وضعیت استفاده از ماهواره‌ها گزارشی ارائه داد و اقدامات پلیس در این مقابله را موجب توقف روند رو به رشد استفاده از ماهواره ارزیابی نمود.

وی از آموزش مأمورین پلیس به منظور اجرای مناسب دستور دادستانی دائر بر جمع‌آوری تجهیزات ماهواره‌ به گونه‌ای که متعرض حریم خصوصی مردم نشوند، خبر داد و در ارزیابی موفقیت آموزش‌ها اظهار داشت: عدم وصول شکایت از سوی صاحبان املاک‌ها که پلیس برای جمع‌آوری تجهیزات دریافت از ماهواره طبق دستور قضایی دادستانی وارد مشاعات ساختمان‌ها شده است، دلالت بر این موفقیت دارد.

مبارزه با باندهای قاچاق تجهیزات ماهواره

سردار لطفی رییس پلیس اماکن تهران بزرگ آماری از کشفیات ماهواره طی هفت ماهه اول سال 1395 ارائه داد و ضمن اعلام کشف 713546 دیش، 923299 ال‌ان‌بی و 10766 رسیور، از مبارزه چهل باند قاچاق تجهیزات ماهواره و دستگیری 193 نصاب خبر داد.

وی با اعلام این که پلیس در صدد تمرکز بر روی نصابان و باندهای مرتبط با این موضوع است، این دستگیری‌ها را در مبارزه با ماهواره موثر خواند.

وضعیت فضای مجازی

سردار هادیان‌فر رئیس پلیس فتا به بررسی وضعیت فضای مجازی در حوزه عفاف و حجاب پرداخت. وی ضریب نفوذ اینترنت در کشور را 52 نفر از هر 100 نفر اعلام نمود و با اظهار این که در حال حاضر 46 میلیون کاربر اینترنت در کشور وجود دارد، افزود: 29 میلیون نفر از این کاربران را قشر جوان تشکیل می‌دهد.

اهداف و برنامه‌های شبکه ماهواره‌ای جِم

در این جلسه، منصوری معاون دادستان و بازپرس ویژه پرونده شبکه ماهواره‌ای جِم، در اشاره به برنامه‌ها، اهداف و فعالیت‌های این شبکه‌ اعلام کرد در حال حاضر شبکه جم ماهواره‌ای با 23 شبکه و 8 پایگاه فعالیت می‌کند.

وی هدف اصلی این شبکه را تاثیر گذاری بر روی خانواده‌ها اعلام کرد و افزود: اهداف شبکه‌های ماهواره‌ای مشترک است و همگی براندازی نظام را مد نظر دارند، اما شبکه‌ی جم به خلاف دیگر شبکه‌ها، سعی بر آن دارد که خود را منتسب به داخل کند؛ این در حالی است که اخیراً ماهیت و اهداف واقعی این شبکه توسط مدیر شبکه مالزی برملا شده است.

منصوری همکاری برخی بازیگران و مجریان ایرانی با این شبکه و تبلیغ فیلم‌ها و کالاهای ایرانی در شبکه مذکور را به نوعی همکاری با شبکه‌های معاند نظام دانست که واجد وصف مجرمانه است.

وی در ادامه تاکید کرد: مسوولان نباید به چنین تولیدکننده‌هایی خدمات ارائه دهند و سازمان صدا و سیما نیز نباید چنین افرادی را به کار گیرد و یا فیلم‌های قبلی و فعلی آنان را به نمایش گذارد.

تبلیغات در شبکه‌های ماهواره‌ای ممنوع است

نماینده پلیس امنیت ناجا پیرامون برخورد با تبلیغ کنندگان کالا و خدمات در شبکه‌های ماهواره‌ای معاند گزارشی ارایه کرد و در این راستا از انسداد برخی خطوط تلفن مربوط به تبلیغ‌کنندگان در شبکه‌های ماهواره‌ای و شناسایی 58 متصدی برند تبلیغی و معرفی آنان به مرجع قضایی خبر داد.

دادستان تهران در ارزیابی این گزارش و تعداد خطوط مسدود شده را با توجه به حجم تبلیغات در شبکه‌های ماهواره‌ای کافی ندانست از پلیس خواست نسبت به اجرای دستور دادستانی در این خصوص اقدام نماید. دکتر جعفری در ادامه افزود: طبق دستور دادستانی، تبلیغات در شبکه‌های ماهواره‌ای معاند ممنوع است و ضمانت اجرای آن در ابتدای امر هشدار و تذکر، قطع خط تلفن است و در صورت تکرار جرم، پیگرد قضایی مالک یا متصرف خطوط تلفنی یا سیستم پیامکی را در پی خواهد داشت.

ضرورت توجه به علل آسیب‌ها

توجه به علل آسیب‌ها در حوزه‌ی ماهواره موضوع دیگری بود که دادستان تهران بر آن تاکید نمود و نقش صدا و سیما را از این منظر قابل توجه خواند و اظهار داشت: بیشترین نقش را سازمان صدا و سیما ایفا می‌کند که می‌تواند با تهیه‌ و پخش برنامه‌های جذاب و مناسب، مقابل شبکه‌های ماهواره‌ای بایستد.

راهکاری دیگری که در مقابله با ماهواره مورد تاکید دادستان تهران قرار گرفت، آموزش و توجیه عموم بود. جعفری دولت‌آبادی از فرمانده پلیس به لحاظ استفاده از مأمورین آموزش دیده در طرح جمع‌آوری تجهیزات دریافت از ماهواره‌ قدردانی کرد.

وی با اشاره به لزوم توجه هم‌زمان به علل و معلول‌ها، اظهار داشت: در بحث مبارزه با آسیب‌ها این گونه نباشد که اگر به علت می‌رسیم، معلول را رها کنیم.

جعفری دولت‌آبادی با اشاره به مشکلات فضای مجازی و نفوذ فرهنگ و سبک زندگی غربی به خانواده‌ها از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای و لزوم تبدیل تهدید در فضای مجازی به فرصت را واقعیتی خواند که توجه و تدبیر بیشتر از سوی مسوولان را می‌طلبد.

دادستان تهران با تاکید بر این که جمهوری اسلامی ایران همانند دیگر کشورها باید مسیرهای نفوذ و تخریب فرهنگ و خانواده را ببندد، این اقدام را به منزله تعطیل شدن پایگاه‌های دشمن دانست.

اقدامات دادستانی در مقابله با مفاسد اجتماعی

جعفری دولت آبادی اظهار داشت: دادستانی تهران برای مقابله با مفاسد اجتماعی برای مسدود کردن خطوط تلفن تبلیغ کنندگان کالا و فیلم‌ها در شبکه‌های ماهواره‌ای معاند؛ جمع‌آوری تجهیزات دریافت از ماهواره؛ و توقیف اتومبیل‌هایی که در آن کشف حجاب می‌شود یا موسیقی‌های مبتذل پخش می‌شود و یا برای مردم مزاحمت صورت می‌گیرد، دستورهای کتبی به پلیس ابلاغ کرده است.

جعفری دولت‌آبادی با اعلام این که دادستانی با صدور احکامی خطاب به پلیس، محدوده اقدامات ضابطان در این سه حوزه را مشخص نموده است، از مأمورین پلیس خواست ضمن اجرای قاطع این دستورات، موازین شرعی، قانونی و حقوق شهروندان را رعایت نمایند.

هشدار و اخطار قبل از اقدام

وی در اجرای دستورات دادستانی به شرح مذکور، بر اخطار و هشدار قبل از اقدام از سوی مأمورین پلیس تاکید نمود و اظهار داشت: پیش از جمع‌آوری تجهیزات دریافت از ماهواره‌ و یا قطع خط تلفن تبلیغ‌کنندگان فیلم یا کالا در شبکه‌های ماهواره‌ای معاند، به آنان تذکر داده شود و در صورت عدم جمع‌آوری و یا تکرار تبلیغ، اقدام گردد.

وی افزود مأمورین پلیس در جمع‌آوری تجهیزات ماهواره یا توقیف اتومبیل باید از درگیر شدن با مردم پرهیز نمایند.

دادستان تهران اشراف اطلاعاتی پلیس و نهادهای امنیتی را لازمه مبارزه‌ای موفق در حوزه‌ ماهواره و فضای مجازی دانست و ضمن تاکید بر اقدامات ایجابی و پیشگیرانه، از تمام دستگاه‌ها خواست که در این زمینه همکاری نمایند.

جعفری دولت‌آبادی با اشاره به رویکرد قانون‌گذار ایران بر تشدید واکنش نسبت به جرایم سازمان یافته، افزود: در قانون هرگاه جرایم قالب سازمان‌یافتگی به خود می‌گیرد، هم تشدید مجازات و هم تغییر مرجع قضایی صالح را در پی دارد و به عنوان مثال در موضوع قاچاق، این دادگاه انقلاب است که صلاحیت رسیدگی می‌یابد.

کشف 15000 لیتر مشروبات الکلی

دادستان تهران با اشاره به گزارش سرپرست دادسرای ارشاد مبنی بر کشف 15000 لیتر مشروبات الکلی در تهران طی 45 روز گذشته، این آمار را موید فعال بودن دشمن در حوزه‌های فساد و فحشا ارزیابی نمود و در این راستا، اظهارات یکی از کارشناسان آمریکایی را مورد توجه قرار داد که اعلام داشته است تغییرات در ایران در پانزده سال آینده رخ خواهد داد.

جعفری دولت‌آبادی این اظهار کارشناس آمریکایی را نشانگر فهم آن‌ها بر این واقعیت ارزیابی نمود که مردم ایران و جمهوری اسلامی ایران با حمله نظامی و مقابله عقب نخواهند نشست و لذا دشمن برای ترویج فساد و فحشا در میان جوانان و افول کانون خانواده برنامه‌ریزی نموده است.

وی از تعقیب قضایی یکی از افرادی که در حوزه فرهنگ و سینما با اقدامات خلاف قانون و تأثیر گذاری برخی مسؤولین فرهنگی مرتکب اقدامات مجرمانه شده بود خبر داد و اعلام کرد این پرونده در دادسرای فرهنگ و رسانه تحت رسیدگی است در حال حاضر، متهم با صدور قرار وثیقه آزاد شده است. دادستان تهران هم‌چنین اعلام کرد با تکمیل تحقیقات پرونده یاشار سلطانی، نامبرده با تبدیل قرار تأمین آزاد شد.


منبع: میزان

سلسله خاطرات چی شدچادری شدم

سلسله خاطرات چی شدچادری شدم

منبع:سایت چادری ها

حرفهای شنیدنی و شیرین خدا با بانوان

شماره ۱:

شماره ۲:

بقیه تصاویردرادامه مطلب

با خواندن فقط دو سوره ی اول قرآن، ایمان به خدا را آموختم

در سال ۲۰۱۱ در برنامه ای مشترک که برای جوانان ژاپن و آسیای جنوب شرقی برگزار می شد شرکت کردم و ۵۳ روز را با ۲۰۰ نفر از اهالی آسیا گذراندم.آنجا عمیقا تحت تاثیر اسلام قرار گرفتم.همچنان با همسرم که اهل مالزی بود و تعدادی ازدوستان مسلمانم نیز آشنا شدم.در سفری که به مالزی داشتم خیلی شگفت زده بودم که می دیدم مسلمانان در صلح و صفا با یکدیگر زندگی می کنند ,خیلی خوش شانس بودم که توانستم چهره واقعی آنها را بدون هیچ پیش داوری و تصورغلطی ببینم.

برای اینکه نمی خواستم از کسانی باشم که فقط برای ازدواج مسلمان می شوند,بعد از نامزد کردن با همسرم,فرصت را غنیمت شمرده و سعی کردم درطول سه ,چهارسال رفت و آمد به کوالالامپور فرهنگ اسلامی را تجربه کرده و بیشتر درمورد اسلام فرا بگیرم.

سال ۲۰۱۵ دوران سختی برایم بود.یک عمل جراحی داشتم که بهبود کاملش یک سال زمان نیاز داشت.از نظرروحی ویران شده بودم زیرا فکر می کردم بهترین زمان برای ازدواج از دست رفته است. اما همسرم به من گفت”چیزهایی را که داری قبول کن و یقین داشته باش که بهتر خواهی شد.تمام تلاشت را بکن و من هم هرکاری بتوانم برایت می کنم.”به خاطر این کلمات و حمایت های مداومش توانستم آن دوره سخت را پشت سر بگذارم .مطمئنم کلمات او از ایمانش نشات گرفته است.به همین دلیل قرآن خواندن را شروع کردم و غرق در شگفتی شدم چون با خواندن فقط دو سوره ی اول آن قرآن به من آموخت ایمان به خدا یعنی چه !

معتقدم هفتم نوامبر ۲۰۱۵ روز من بود.در جلسه سخنرانی یک مبلغ و عالم دینی ,با حضور ۱۲۰۰ شاهد شهادتین را بر زبانم جاری کردم.او به سوالاتم راجع به شیوه تعامل با افراد از مذاهب گوناگون در جامعه ژاپن پاسخ داد.پاسخ ایشان این بود:

“تا جایی که با فرموده های قرآن مخالفت نکنی ,هیچ مشکلی پیش نخواهد امد“.این جمله را با لبخند گرم و چشمانی روشن به من گفت.قویا معتقدم این جمله می تواند جوابی اساسی برای مشکلات مسلمانان در سراسر دنیا باشد.این آخرین سوال من پیش از مسلمان شدن بود و فکر میکنم همه چیز در آن نهفته است.بعد از شهادتین از این که جزیی از اسلام شدم و قلبم پاک شده بود احساس آسودگی خاطر عمیقی می کردم.آن روز اولین باری بود که بعد از عمل جراحی به تنهایی از خانه بیرون رفته بودم,اولین باری بود که خواهر نوراریسا مریم را ملاقات کردم که مرا به جلسه سخنرانی برد و اولین باری بود که پی بردم طیبعت مخلوق خداوند است.واقعا آن روز,روز من بود.

از خداوند و برادران و خواهرانی که شاهد شهادتین من بودند و از دوستان مسلمانم که الهام بخش من بوده و مرا به اسلام رهنمون کردند تشکر می کنم.اگرچه همسرم چون در مالزی بود نتوانست شاهد اسلام آوردن من باشد اما یقینا او شاهد زندگی من به عنوان یک مسلمان خواهد بود و ان شاالله تا بهشت باهم خواهیم ماند.


رهیافته

زن و علم‌اندوزی؛ حیات علمی حضرت زینب(س)

گروه آیین و اندیشه فرهنگ نیوز، موضوع زن، علم اندوزی وجایگاه و نقش آن در اسلام از موضوعات مهم و در عین حال چالش بر انگیز در مطالعات اسلامی می باشد. نگرش اصلاحی اسلام به مسئله زن(بالا بردن نقش و جایگاه آن در مقایسیه با عصر جاهلیت)از سویی و ابهام در فهم  برخی از آیات قرآن و احکام شرعی خاص[1] از سویی دیگر زمینه ساز اندیشه های متضاد و برداشت های متفاوت از جایگاه و نقش زن در اسلام شده است.

برای درک و پی بردن به شان و جایگاه حضرت زینب در بحث علم لازم است که ابتدا یک نگاهی کلی به پیشینه تاریخی زن در دوره جاهلیت و در دوره بعد از ظهور اسلام داشته باشیم:

یکی از مهمترین مشکلاتی که در مطالعات زنان در دوره جاهلیت وجود دارد این است که برای بررسی جایگاه و نقش زن در عصر جاهلیت با کمبود منابع و داده های تاریخی مواجه هستیم؛ چرا که اخبار جاهلیت بیشتر در قالب اشعار، گزارش های پراکنده و برخی از آیات قرآن کریم بدست ما رسیده است. از اینرو ترسیم و ترشیح این بخش از حیات زنان در دوره جاهلیت برای مورخ بسیار سخت می باشد. با این حال، همین منابع محدود بخصوص توجه به آیات قرآن که شاخص های کلی از این عصر را برای آیندگان ترسیم کرده، می توانیم به دورنمای کلی از وضعیت تاریک زن در این عصر پی ببریم.

بطور کلی مورخان در بررسی جایگاه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و علمی زنان در دوره جاهلیت دو نظریه دارند و به عبارت دیگر در این موضوع به دو گروه تقسیم شده اند؛

1)عده ای معتقد هستند؛ زن در دوره ی جاهلیت از مقام و منزلت بالای برخوردار بوده است[2]. احمد علی نویسنده کتاب محاضرات فی تاریخ العرب، فرد شاخص این نظریه می باشد. طرفداران این نظریه دلایل گوناگونی از جمله؛ بازگشت نسب برخی از قبایل به زنان، مشاوره با زنان در امور جنگی...[3] را شاهد مدعای خود می دانند.[4]

حتی برخی از محققان از جمله جرجی زیدان گفته‏ اند: «زنان عرب در دوره جاهلیت از خود استقلال واراده داشتند و دارای آزادی مقام بودند و عده ‏ای از آنان در جنگ و سیاست و ادب و شعر و تجارت و صنعت بنام گشتند.[5]

2)گروهی دیگری از پژوهشگران که نسبت به نظریه فوق، بیشتر هم می باشند معتقدند؛ شان و منزلت زن در عصر جاهلیت بسیار پایین و ناچیز بوده و به گونه ای که عصر تاریکی برای زن می باشد. این گروه برای اثبات نظریه خود علاوه بر مصداق های تاریخی، از آیات قرآنی هم سود می جویند. زنده به گور کردن دختران[6]، نداشتن حق انتخاب همسر، محرومیت از ارث...از مهمترین مصداق های این نظریه می باشد.

در مجموع آنچه امروزه در بین مورخان بر روی آن اتفاق نظر وجود دارد این است که زن در جاهلیت(به جز انگشت شماری) هیچ مقام، شان و جایگاهی نداشته است و اگر فرزند پسری نداشت چونان کالایی به حساب می آمد و در واقع داشتن فرزندان ذکور پسر بود که برای وی حداقل شان و جایگاه را بدست می داد وگرنه کالای در دست مردان به حساب می آمد.

آنچه گفته شده کاملا گویا است که در جامعه ای که زن هویت و استقلال وجودی ندارد نمی توان از وی انتظار فعالیت های علمی و دانش اندوزی و...داشت. در واقع ظهور دین اسلام نقطه آغازین برای حرکت و جنبش در حیات زن در این بخش از کره خاکی و در ادامه در محدوده قلمرو اسلامی گردید

جایگاه زن در سیره پیامبر(ص)

در سیره پیامبر(ص)بر فراگیری علم و دانش و دوری از جهل و جهالت تاکید بسیاری شده است و این تاکید تنها به مردان نیست بلکه تمام انسانهای جامعه را در بر می گیرد. بر اساس متون و گزارش های تاریخی زنان در عصر پیامبر(ص)در بیشتر عرصه های علمی حضور فعال وچشمگیری داشتند و حتی جالب است اشاره کنیم که پیامبر(ص)روز خاصی را به پاسخگویی به سوالات زنان اختصاص داده بود.«زنان پیش پیامبر آمدند و عرضه داشتند: مردان در بهره گیری از محضر شما بر ما غلبه دارند. روزی را نیز به ما اختصاص دهید. رسول خدا روزی را خاص آنان قرار داد»[7]

نمونه های فراوانی در تاریخ صدر اسلام وجود دارد که می توان از فعالیت علمی آنان سخن گفت. بهترین شاهد بر توفیق زن مسلمان در عرصه علمی در عصر پیامبر(ص)داستان ام سلمه ، اسما، دختر زید بن سکن انصاری است. این زن را به خاطر دانش و خرد و تدینس خطیه النسا سخنور زنان  لقب داده بودند او به نمایندگی از از طرف زنان خواسته های زنان را پیش پیامبر(ص)مطرح می کرد پیامبر او را تایید و بر دین و خردش آفرین گفت.[8]

جایگاه علمی و روایی زینب(س) 

همانگونه که اشاره گردید، ظهور دین اسلام و تاکید پیامبر(ص)بر نقش آفرینی زن در عرصه های مختلف بخصوص علمی، نقطه ی آغازین برای زنان در تاریخ اسلام گردید. در این میان خانواده و اهل بیت پیامبر(ص) از شاخص ها و ویژگی های خاصی برخوردار بودند. در مقام علم و یقین ، خداوند درباره پیامبر(ص) می فرماید: از نزد خود به  او علم دادیم، هچنان که علم امام لدنی است. زینب هم در چنین خانواده ای متولد شده در کنار استفاده از علمی که خداوند به خاندان اهل بیت داده بود سود جست بلکه خود نیز مورد لطف و عنایت الهی بود و اولین نشانه های این محبت در هنگام تولد و انتخاب نام از سوی خداوند برای او متجلی گردید.

بنابراین علم و دانش حضرت زینب(س) به معنای امروزی کلمه تحصیلی و اکتسابی نیست بلکه علم خاندان اهل بیت علم الهی است و دلایل بی شماری بر این مدعا وجود دارد که یکی از آنها اعتراف دشمن خاندان اهل بیت یعنی مامون خلیفه عباسی می باشد. شیخ صدوق در این باره روایت می کند که آن هنگامی که مامون بعد شهادت امام رضا(ع)، فرزند کوچک او یعنی امام جواد(ع) را که در سنین کودکی به امامت رسیده بود خواست علم و دانش او را مورد آزمایش قرار دهد، جلسه ای ترتیب داده و از بین دانشمندان اسلامی و غیر اسلامی افراد شاخصی را انتخاب کرد تا با ایشان مناظره کنند و با سوالات مختلف، حضرت را مورد آزمایش قرار دهند. در این جلسه حضرت در حالیکه در سنین کودکی بود ولی مجهز به علم لدنی بود همه رقبا را با دلایل متقن محکوم ساخته و باعث تعجب و حیرت حاضران گردید. در چنین فضایی بود که مامون اعتراف کرد اینها از خاندان نبوت هستند و علم و دانش و بزرگی در بین آنها کوچک و بزرگ ندارد. و یا هنگامی که امام زمان؛ حسین بن علی(ع) از خواهرش التماس دعا در نمازهای شب دارد، جایگاه وی در فضل و دانش در بین اهل بیت کاملا گویا و مشخص می گردد.

این موضوع و سخنان حضرت زینب (س)در طول مسافرت کربلا، کوفه و شام و خطبه ها و سخنرانی هایی که در فرصتهای مختلف در برابر ستمکاران و طاغیان آن زمان و مردم ایراد فرموده است، نشان میدهد که علم، دانش و کمال آن بانوی بزرگوار اکتسابی و از راه تحصیل و تعلیم نبوده است بلکه عنایت الهی و جنبه خارق العاده ای داشته است. دلیل این ادعا علاوه بر آنچه گفته شد، از زبان و کلام امام چهارم، امام سجاد هم شنیدنی  است که پس از سخنرانی زینب (ع)در کوفه، آن حضرت خطاب به او فرمودند:

«... یا عَمَّۀ! اسْکُتی انْتِ بِحَمْدِاللَّهِ عالِمَۀٌ غَیْرُ مَعَلَّمَۀ، وَ فَهِمَۀٌ غَیْرُ مُفَهَّمَۀ »

[عمه جان؛  آرام باش و سکوت اختیار کن که تو بحمداللَّه دانشمندی معلم ندیده و فهمیده ای هستی که کسی به تو فهم نیاموخته است].

در واقع همانگونه که اشاره گردید نشانه نبوغ و عنایت حق تعالی از همان از دوران کودکی در این بانو متجلی گردید. دختر امیرالمؤمنین(ع)و فاطمه زهرا(س)با اینکه پنج یا شش سال بیشتر از عمر خود، مادر خویش را درک نکرد و در سنین پنج یا شش سالگی مادر را از دست داد،  اما در همین سنین اندک چنان تربیت شده بود که از فاطمه (س)حدیث و روایت نقل کرده و چند تن از تاریخ نویسان و محدثین سند خطبه فدک را به  حضرت زینب (ع)رسانده و از او نقل کرده اند، بر کسی پوشیده نیست که نقل چنین خطبه ای از طرف دختری که در سن پنج یا شش سالگی است و حفظ آن کلمات با آن همه بلاغت و جامعیت دلالت بر کمال رشد و فهم و علم و دانایی او میکند و میتوان گفت که جنبه خارق العاده ای داشته است، اما چون از خاندان اهل بیت بوده جای تعجب ندارد.

از میان محدثان، مرحوم شیخ صدوق در کتاب علل در باب علل الشّرایع و اصول الاسلام بخشی از اوایل خطبه فدک را که در  آن علل احکام ذکر شده نقل و سند آن را اینگونه ذکر میکند:

حَدَّثَنا مُحَمّدُ بنُ مُوسَی بنِ المُتَوَکِّل، قالَ: حَدَّثنَا عَلیُّ ابن الحُسَ ین السَّعْدآبادی، عَنْ احْمَد بنِ ابی عَبْداللَّهِ البَرقی، عَنْ اسْماعیلَ بن . مِهْران عَنْ احمَد بن مُحَمَّد ابنِ جابر، عَنْ زَیْنَب بِنْتِ عَلیّ قالَتْ: قالت فاطمۀ علیها السلام فی خُطَبَتِها

حدیث دیگری است که شیخ جعفر نقدی در کتاب زینب کبری نقل شده که می گوید:«روزی امیرالمؤمنین علیه السلام زینب را که در سن طفولیت به سر میبرد روی زانوی خود نشاند و به او فرمود: بگو احد یعنی یکی، زینب گفت: واحد بعد فرمود بگو اثنین، یعنی دوتا، زینب ساکت شد علی بدو گفت؛ سخن بگو، زینب گفت: زبانی که بگفتن یکی گردش کرده چگونه دو تا بگوید؟ امیرالمؤمنین علیه السلام دختر خود را به سینه چسبانید و او را بوسید.

گفت و گوهای علمی که بین امام حسین و امام حسن و حضرت زینب(س) در موضوعات مختلف انجام شده است . پاسخ های که زینب کبری(س) در این گفت و گوها به برادران خود می دهد موجب تحسین ایشان از طرف برادران خود می گردد که گزارش های مفصل آن در منابع تاریخی آمده است.

آنچه گفته شده در واقع نشان دهند نوع علم اندوزی و منشا علمی وی بود که بسیاری روایان حدیثی شیعه و سنی بدان اعتراف کرده اند و بالاترین سخن همان کلام سید سجادین(ع)بود که بدان اشاره رفت.

سوال مهمی که مطرح می شود این است که آیا حضرت آن علمی را که بدست آورده بودند صرفا در مسیر فردی مورد استفاده قرار می دادند و یا نه چونان ائمه معصومین کلاس های درسی داشته و به آموزش و تعلیم می پرداختند؟

در برخی روایات است که برای حضرت زینب(س)مجلس علمی بود و زنان به قصد آموختن احکام دین نزد او می رفتند.  از فعالیت علمی و بخصوص کلاس های تفسیر حضرت در دوران حضور در مدینه و بخصوص در کوفه گزارش های متعددی وجود دارد. این صفات برجسته که برای هیچ یک از زنان معاصر او فراهم نشده است، زینب را از دیگران ممتاز ساخت ؛ چنان که او را «عقیله بنی هاشم » می گفتند و از وی حدیث فرا می گرفتند . ابن عباس از او حدیث روایت می کند و می گوید:«عقیله ما ، زینب دختر علی(ع)حدیث کرد . . . و این لقب بر او ماند؛ چنان که به عقیله معروف گشت و فرزندان وی را بنی عقیله گفتند.

با شروع خلافت امیرالمومنین و انتقال مرکز خلافت به عراق که به دلایل مختلف این حادثه رخ داد، زینب(س) نیز همراه خانواده خود راهی کوفه گردید و با ورود زینب(س) به کوفه دوره جدیدی از حیات علمی ایشان شروع گردید. در مدت حضور ایشان در کوفه، حضرت به ارشاد و تعلیم زنان کوفه اشتغال داشت و از خصائص ایشان نقل شده که در کوفه 30مجلس درسی برای زنها تشکیل داد و برای آنها قرآن را تفسیر میکرد و در یکی از روزها به تفسیر سوره کهیعص مشغول بود که امیرالمومنین(ع) از در وارد شد و از ایشان پرسیدند: کهیعص تفسیر میکنی عرض کرد: آری، امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: ای نور دیده این حرف رمزی است در مصیبت وارده بر شما عترت پیغمبر صلی الله علیه وآله و سپس سخنانی در این باره به زینب (ع) فرمودند.

در اینجا درباره حضور و موقعیت حضرت زینب در کوفه یک نکته بسیار ظریفی وجود دارد و آن این است که با توجه به مقام و احترامی که دختر امیرمؤمنان در کوفه پیدا کرده بود میتوان دریافت که ماجرای اسارت زینب (ع)و بی احترامی های عمال اموی و دشمنان خاندان نبوت نسبت به آن بانوی بزرگوار پس از ماجرای کربلا در این شهر انجام شد تا چه اندازه برای دختر امیرمؤمنان ناگوار و دشوار بود و آن حضرت صبر و شکیبایی شگفت انگیزی در برابر این مصایب سخت از خود نشان داد و به خاطر رضای خدای سبحان این ناملایمات و اهانتها را برخود هموار کرد، تا آنجا که وقتی عبیداللَّه بن زیاد در آن مجلس شوم و مفتضح از وی پرسد:

«کَیْفَ رَأَیتِ صُ نْعَ اللَّهِ بِأَخیکِ » رفتار خدا را نسبت به برادرت حسین چگونه دیدی؟

فرمودند:« ما رَأَیْتُ مِنْهُ الّا جَمیلًا » من از خدای تعالی جز نیکی و زیبایی چیزی ندیدم که این سخن  بیانگر و حکایت از نیروی فوق العاده ایمانی حضرت می باشد.

حضرت زینب علاوه بر کلاس درس و تفسیر که در مدینه و کوفه داشت و در آن به زنان مسلمان آموزش می داد، روایت زیادی نیز از وی نقل شده است که در مباحث قبلی به خطبه فدکیه اشاره رفت.

شیخ صدوق ، محمد بن بابویه می گوید:حضرت زینب (س )نیابت خاصی از طرف امام حسین(ع) داشت و مردم در مسائل حلال و حرام به او مراجعه کرده از او می پرسیدند ، تا اینکه حضرت سجاد (ع) بهبود یافت . شیخ طبرسی می گوید : حضرت زینب (س )روایات بسیاری را از قول مادرش حضرت زهرا (س )روایت کرده است . از عماد المحدثین روایت شده است که: حضرت زینب (س )از مادر و پدر و برادرانش و از ام سلمه و ام هانی و دیگر زنان روایت می کرد و از جمله کسانی که از او روایت کرده اند: ابن عباس و علی بن الحسین (ع )و عبدالله بن جعفر و فاطمه صغری دختر امام حسین (ع )و دیگرانند.

 همچنین ابوالفرج اصفهانی صاحب کتاب مقاتل الطالبین می گوید : زینب بانویی عقیله که ابن عباس سخنان حضرت زهرا(س )را در مورد فدک از قول او نقل کرده و می گوید : عقیله ما ، زینب دختر علی (ع )به من گفت .

یکی دیگر از شاخص های علمی و دانایی حضرت زینب فصاحت و بلاغت ایشان و ایراد خطبه در کوفه و شام در بارگاه جباران زمان می باشد.

خطبه های آن حضرت دلیل قوی بر کمال و فصاحت و بلاغت اوست  و بالاترین وصفی که در این باب میتوان گفت همانست که خُزیمه اسدی گوید: «کأنّما تنزع عن لسان امیرالمؤمنین علیه السلام» به خدا سوگند ندیدم زنی را مثل زینب علیها السلام که با شدت حیایی که دارد به این مثابه سخن سراید، گویا با زبان امیرالمؤمنین علیه السلام سخن میگوید. حضرت اشاره به مردم نمود که ساکت شوید، مردم ساکت شدند.

آن زمان زینب علیها السلام به سخن آمد و خطبه ای غرا و پر از اعجاز و استعاره و تمثیل های مختلف بیان داشت و در آن شان و جایگاه خاندان نبوت را تشریع کرده و اقدامات و کوتاهی های مردم کوفه را برشمرد که بعد از ایمان به خدا و رسولش راه حق را گم کردند....و چون سخن به اینجا رسید، زینب علیها السلام حرکت نمود و مردم را حیرت زده دست بر دهان نهاده دیدم و... و...این سخنان بلاغت آمیز از فصاحت آن حضرت ظاهر میگردد و سخت تر از این موقع مجلس یزید بود که زینب علیها السلام در برابر آن جبّار ، با حالت غربت و اسارت و تحمل یک عالم مصیبت و مشاهده سرهای شهدا خصوص سر مقدس امام حسین (ع) چنان خطبه ای ایراد فرمود که اگر فصحای معروف عالم با تفکر و تأمل بسیار ابراز و اظهار مینمودند لایق تمجید میبودند.

پی نوشت ها:

تائید یا رد غارت حجاب زنان در عصر عاشورا

ماه محرم آمد، ماهی که بسیاری از بزرگان آمدنش را لحظه شماری می کردند؛ تا به واسطه توسل به امام حسین علیه السلام تجدید عهد دیگری با خدای خود کنند؛ که به فرموده آیت الله قاضی “محال است انسانی به جز از راه سیدالشهدا علیه السلام به مقام توحید برسد”. ماهی که با آمدنش فضای خشک و بی روح شهرها جان معنوی دوباره می گیرد و عموم مردم از شیعه، سنی، مسیحی و کلیمی و.. همه به عشق و احترام امام حسین (ع) و یارانش در هیئات و تکایا به عزای این مصیبت می نشینند.

حضور در این مراسمات اما در کنار ایجاد عشق و ارادت به امام حسین علیه السلام و یاران باوفایشان سبب ایجاد سوالات بسیاری در ذهن می شود. بخصوص که در ساله های اخیر دشمن با پی بردن به اهمیت قیام امام حسین در ایجاد روحیه ظلم ستیزی در شیعیان همواره در جهت ایجاد شبهه و از بین بردن اهمیت قیام امام حسین بوده و نوحه سرایی برخی مداحان در ارتباط با  برخی وقایع نیز در ایجاد این سؤالات بی تاثیر نیست. یکی از این سؤالات در ارتباط با حجاب زنان در روز عاشورا و وقایع بعد از آن است؛ که آیا زنان بخصوص زنان اهل البیت علیه السلام در روز عاشورا و در جریان غارت خیمه ها بدون پوشش و حجاب شدند و حتی به استناد به برخی روایات حتی تکه پارچه ای برای پوشاندن سر نداشتند؟ در این نوشتار اجمالا به بررسی پاسخ این پرسش می پردازیم.

◄در روز عاشورا چه پوششی از سر زنان برداشته شد؟

بر پایه منابع روایی و مقاتل معتبر و قابل استناد؛ پس از شهادت امام حسین(ع)، سپاه عمر بن سعد به خیمه‌های اهل بیت‏ آن حضرت حمله کردند و به غارت اموال خیمه‌ها و زیور آلات زنان پرداختند.
آنان کار را به جایی رساندند که گاه برای بردن چادر و جامه زنان و کودکان، با آنان به کشمکش می‌پرداختند، تا هر چه آنان داشتند را به یغما برند. سپاه عمر بن سعد، با این کارها حریم اهل بیت علیه السلام را مراعات نکردند، به طوری که زنان از شدت جنایت کاری شمر و گروه نابکارش ‍به عمر بن سعد شکایت کردند و او به ظاهر، دستور داد که از غارت خیمه‌ها دست بردارند.(۱)

◄در متن عربی مقاتل بیشتر این روایات، عباراتی مانند «جاذَبُوا النِّساءَ مَلاحِفَهُنَّ عَن ظُهورِهِنَّ»، «یَنزِعونَ المَلاحِفَ عَن ظُهورِنا»، «یَنتَزِعونَ مِلحَفَهَ المَرأَهِ عَن ظَهرِها» و «تُنازَعُ ثَوبَها عَلى ظَهرِها» آمده است و این ها – با توجه به معنای ملحفه (۲)- به معنای برهنه شدن و نمایان شدن موها و بدن زنان نیست، بلکه چون زنان آن زمان علاوه بر رواندازهایی شبیه چادر؛ لباس زیرین دیگری نیز داشتند که موی سر و بدن را می‌پوشاند، و سپاه دشمن تنها لباس رویین آن ها را به غارت بردند. و این به معنای بی‌حجابی و نداشتن پوشش نیست.(۳)

◄همچنین در این‌ عبارت «تُسْلَبُ الْمَرْأَهُ مِقْنَعَتُهَا مِنْ رَأْسِهَا»که در برخی از مقاتل آمده است، باز نمی‌توان گفت که روسری آنها به طور کل برداشته شد، به ‌گونه‌ای که تمام موها معلوم بود.(۴)

حجت الاسلام جلفایی پژوهشگر مؤسسه دارالحدیثو نویسنده کتاب «حجاب برتر» دراین باره می گوید: «در واقع در روایاتی که می‌توان به آن ها استناد کرد، در ظاهر قضیه و مصداق سیاق قبل و بعد روایات، دقیقاً می‌شود فهمید که منظور از برداشته شدن حجاب همان پوشیه ظاهری یا نقاب بوده است نه آن عبایه‌ای که بر سر آنان بوده است، زنان عرب علاوه بر عبایه‌ای که می‌پوشیدند (شبیه چادر عربی امروزی) در زیر آن لباس ضخیمی می‌پوشیدند؛ یعنی از زیر چادر لباس‌های وسیعی داشتند به گونه‌ای که بافت نساجی آن زمان طوری بود که لباس‌ها دارای بافت ضخیمی بودند؛ یعنی آن گونه نبود که زنان اهل بیت علیهم‌السلام موهای سرشان یا بدن‌شان پیدا شود.»

عادت اهل بیت بر این بوده که خود را در معرض دید نامحرم قرار نمی‏ دادند و همیشه از پوششی استفاده می‏ کردند که نامحرم حتی صورت آن ها را نبیند و آنچه در کربلا اتفاق افتاد مسلما این بود که صورت بعضی از خانم ها معلوم شد و این و لو حرمت شرعی نداشت اما همین کشیدن روپوش و معلوم شدن صورت، هتک به اهل بیت علیه السلام محسوب می ‏شده است و البته بعید هم نیست بخاطر خبث باطنی لشکر کوفه و شام، روسری یا مقنعه‏ ای از سر زنی کشیده شده باشد و در آن هنگام سر او نمایان شده باشد بر فرض بپذیریم که مقداری یا برای لحظاتی همه موهای آن ها پیدا شده باشد؛ این موضوع با شأن اهل بیت و غیرت خداوند منافاتی ندارد؛ زیرا آن نوع از بی حجابی مذموم است که از روی اختیار باشد، نه اجبار. و گرنه اهل حرم؛ یعنی مجموعه زنانی که همراه امام حسین(ع) در کربلا شرکت داشتند، اصرار زیادی بر حفظ حجاب خویش در برابر نامحرمان می‌ورزیدند و هیچ‌گاه از پوشش و حجاب غافل نمی‌شدند. بهر حال جسارت هایی شده است اما یقینا بدان حدّ نبوده است که برای یک زن عیب محسوب شود.(۵)

آیا خواسته حضرت زینب (ع) در کاخ یزید از زنان برای حلقه زدن دور ایشان دلیل بر نداشتن پوشش بوده است؟

حجت الاسلام جلفایی در پاسخ به این سوال بیان داشت: «باید توجه داشت که حضرت زینب سلام‌الله علیها، قبل از آن ماجرا، در صحنه‌های مختلف شیر زنانه رو در رو دشمنان ایستاد و با دشمنان اهل بیت سخن گفته است، البته این استفاده (حلقه زدن به دلیل نداشتن پوشش) ضعیف است، هر چند که چند احتمال دیگر می‌توان از آن گرفت: یکی اینکه در آن مجالس چون سر امام حسین علیه‌السلام در آنجا بود، حضرت زینب نمی‌خواستند که شاهد گستاخی‌ها به سر مبارک اباعبدالله الحسین علیه‌السلام باشند؛ یعنی خودشان را عقب می‌کشیدند، یک احتمال دیگری که می‌توان داد؛ چون مجلس جشن، پایکوبی و رقص بود و یزید مجلس جشن مختلطی را برپا کرده بود، اهل بیت علیهم‌السلام می‌ترسیدند که اهانت‌های دیگری به آن ها شود، لذا خودشان را عقب می‌کشیدند، این ها همه‌اش احتمال است.

در برخی از روایات است که گفته شده که هر چند حجاب از سر زنان حرم می‌کشیدند، باز حجاب داشتند، این درست است؟

ایشان در این رابطه بیان داشتند: «این روایات‌ دلیل اهمیت حجاب از نظر ائمه علیهم‌السلام، شهدای کربلا و زنان اهل‌بیت امام حسین علیه‌السلام دارد، حضرت زینب علیها‌ السلام و بقیه زنان حرم امام حسین موقعی که پوشش را از سرشان برداشتند، عکس‌العمل و حرف‌هایی را می‌گفتند که از این عبارات فهمیده می‌شود، چقدر مهم بوده است، آن ها سیلی و کتک خوردند، خیمه‌هایشان آتش گرفته است، اما با این حال استغاثه و احتجاج نمی‌کنند، ولی قضیه در برداشتن معجر از روی صورتشان یا تعرض به حجاب توسط سپاهیان دشمن با ناله، گریه و حساسیت خاصی بیان می‌کنند، همه این ماجرا نشان می‌دهد که از نظر زنان حرم امام حسین علیه‌السلام، اندک خارج شدن از حرم حجاب اسلامی، چقدر برای آن ها سنگین بوده است.

در یک روایتی از حضرت رقیه کوچکترین دختر امام حسین علیه‌السلام نقل شده و در جای دیگر از حضرت سکینه علیها السلام نقل شده است که وقتی چادر(عبایه) یا معجر از سرشان برداشته شده، در این قضیه خیلی گریه و ناله کردند که چرا معجر را از سر ما برداشتند؟!

نکته مهم اینجاست که یک دختر سه ـ چهار ساله این گونه گریه می‌کند و نشان می‌دهد که حرم امام حسین علیه‌السلام در آن زمان و اهل بیت علیهم‌السلام، حتی دختر خردسال چادر سر می‌کردند و معجر می‌بستند.
رقیه علیها‌ السلام این دختر خردسال تا چه اندازه با معارف آشناست و نسبت به آن حساس است، آن قدر در خون و گوشتش این معارف حجاب وارد شده است که به خاطر برچیده شدن آن پوششی که بر سر داشته، گریه می‌کند.»

این که قبل از حماسه عاشورا، نامحرمان قد و قامت حضرت زینب(س) را ندیده بود، چگونه با خطبه‌خوانی حضرت زینب در کوفه و شام سازگار است؟

جلفایی در رابطه با ارتباط حجاب حضرت زینب سلام الله علیه و حضور سیاسی و اجتماعی ایشان بیان داشتند: «شخصیت حضرت زینب علیها‌السلام، یک شخصیتی است که تربیت شده حضرت زهرا سلام الله علیها است که این چنین شخصیتی قدرت دارد تا وقتی ضرورت اجتماعی حکم نکرده است، در بین نامحرمان ظاهر نشود. منتها در بین زنان فعالیت تبلیغی داشتند، وقتی که ضرورت و فایده عقلایی پیش می‌آید، شیر زنانه در جامعه حضور می‌یابد.
حال اگر یک فرد عادی و کسی که خیلی در پیش نامحرمان ظاهر نشده است، بخواهد در جامعه حضور داشته باشد، باید یک شخص خجالتی باشد و کسی باشد که خودش را گم کند و مهارت بیان مطلب خودش را نداشته باشد، اما در مورد شخصیتی مانند حضرت فاطمه زهرا علیها‌السلام که وصل به عالم غیب و تربیت شده عالم غیب هستند، این قدرت را دارند و شرایط طبیعی ناشی از افراط و تفریط در روحیه آنان هیچ تأثیری ندارد.

آنجایی که ضرورت پیش می‌آید، به بهترین روش سخن خود را بیان می‌کند و بهترین فصاحت و بلاغت را بر زبان جاری می‌کند، زینب کبری علیها‌ السلام همین گونه است، یعنی یک شخصیت، بیرون از تربیت آسمانی نیست که چون خیلی در خانه مانده و در اجتماع ظاهر نشده است مانند زنان آن زمان در مجالس سیاسی حضور نداشته، الان مقید شود و نتواند از قیام برادرش دفاع کند، زینب کبری (س) در دربار عبیدالله‌بن زیاد و یزید مطابق نهایت کمال یک زن مسلمان عمل ‌کرده است و آن شرایط اقتضا می‌کند که برابر ظلم و جور بایستد.

باید توجه داشت که در مورد عدم حضور حضرت فاطمه زهرا (س) و حضرت زینب (س) در جامعه از لحاظ کمیت نمی‌توان آن را به زمان کنونی تعمیم داد، چرا که در هر جامعه‌ای بایسته‌های حضور زن در جامعه‌اش، متناسب با وضعیت جسمانی و مکانی متفاوت است، باید توجه داشت که در زمان صدر اسلام، ضرورت برای زنان اهل بیت علیهم‌السلام و حرم امام حسین علیه‌السلام این گونه اقتضا می‌کرد که بیایند و رسوا کنند، یا حضرت زهرا علیهاالسلام زمانی که همسرش حضرت علی (ع) در یک شرایط خفقان سیاسی، اقتصادی و اجتماعی قرار دارد و نمی‌تواند صحبت کند، شیر زنانه جلو می‌آید و حرفش را می‌زند، لذا بایسته‌های حضور یک زن مسلمان در صدر اسلام در همین خلاصه می‌شد.

ولی اکنون در جامعه فعلی ما، بایسته‌هایی حضور یک زن مسلمان در جامعه متفاوت است، مطالب جدیدی آمده است که شرع هم آن را قبول دارد، به طور مثال اینکه زن می‌تواند کسب تحصیل کند، بایسته است، در حالی که قبلاً تحصیل برای زنان چندان معنا نداشت، چرا که زمانه اقتضا نمی‌کرد و معلم وجود نداشت، الان یک سری فعالیت‌ها برای زنان ایجاد شده است که شایسته است فقط زنان انجام دهند و اولویت با زنان است، مثل شغل‌هایی که با زنان متناسب است نظیر معلمی، تغذیه، بهداشت و پزشکی و … درصد بایسته‌ای ضرورت برای آن حکم می‌کند، این شبهه جایی ندارد، بایسته‌های حضور زن مسلمان در زمان صدر اسلام با زمان فعلی فرق می‌کند.

منبع

۱_طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک(تاریخ طبری)، ج ‏۵، ص ۴۵۳، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق؛ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج ‏۴، ص ۷۹، بیروت، دار صادر، ۱۳۸۵ق.

.بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج ‏۳، ص ۲۰۴، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.

.ابن کثیر دمشقی‏، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، ج ‏۸، ص ۱۸۸، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق.

.ذهبی، محمد بن أحمد، سیر أعلام النبلاء، ج ۳، ص ۳۰۳، بیروت، مؤسسه الرساله، چاپ سوم، ۱۴۰۵ق.

.شیخ صدوق، محمد بن على‏، الامالی، ص ۱۶۴ – ۱۶۵، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش.

.سید بن طاوس، اللهوف فی قتلی الطفوف، ص ۱۳۱ – ۱۳۲، تهران، نشر جهان، چاپ اول، ۱۳۴۸ش.

۲_در کتاب‌های لغت عربی و فارسی ملحفه به این معانی آمده است: چادر، روانداز، ملافه، روپوش لباس. ر.ک: لغت‌نامه دهخدا، واژه «ملحفه»؛ بستانی، فؤاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی عربی-فارسی، ص ۸۵۹، تهران، انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش؛ ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغه، ج ‏۵، ص ۴۶، بیروت، دار احیاء التراث العربی‏، چاپ اول، ۱۴۲۱ق. «اللِّحَاف و المِلْحَفُ و المِلْحَفَه: اللِّباس الذی فوق سائر اللباس‏»؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۹، ص ۳۱۴، دار صادر، بیروت، چاپ سوم، ۱۴۱۴ق

۳و۴_ابن نما حلی، جعفر بن محمد، مثیر الأحزان، ص ۷۶، مدرسه امام مهدی(عج)، قم، چاپ سوم، ۱۴۰۶ق

۵_ حوزه نت